Φτάνοντας στους 6 μήνες, έχουμε την πρώτη σπουδαία στιγμή στη ζωή του παιδιού σε σχέση με το φαγητό. Η διατροφή του που ήταν αποκλειστικά με γάλα, θα αρχίσει να εμπλουτίζεται, να συμπληρώνεται με στερεές τροφές. Ποια χαρακτηριστικά έχει όμως το παιδί που είναι έτοιμο για στερεές τροφές; Πρέπει λοιπόν:
Να έχει κλείσει τους 6 μήνες.
Να μπορεί να κάθεται έχοντας την πλάτη του όρθια, έστω και με μικρή υποστήριξη.
Να δείχνει ενδιαφέρον για το φαγητό που τρώτε.
Να μπορεί να πιάνει και να φέρνει στο στόμα του με σχετική ακρίβεια αντικείμενα (και άρα και τις τροφές που θα του προσφερθούν).
Τι θα χρειαστούμε;
Έναν ατμομάγειρα. Τα φαγητά που μαγειρεύονται στον ατμό συγκρατούν πολύ περισσότερες θρεπτικές ουσίες σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο τρόπο μαγειρέματος.
Φρέσκα προϊόντα. Προτιμάμε φρέσκα φρούτα και λαχανικά, από εκείνα σε κονσέρβες ή κατεψυγμένα. Η γεύση τους και η θρεπτική τους αξία είναι σαφώς ανώτερη. Ευτυχώς στη χώρα μας με τις λαϊκές αγορές, είναι αρκετά εύκολο να βρούμε φρέσκα και πολύ καλής ποιότητας προϊόντα. Μερικοί μπορεί να προτιμήσετε βιολογικά προϊόντα (υπάρχουν και για αυτά λαϊκές αγορές σε κάθε περιοχή).
Ειδικό καρεκλάκι φαγητού. Όσο πιο απλό, τόσο πιο καλό. Θέλουμε κάτι που να προσφέρει την απαιτούμενη ασφάλεια και ταυτόχρονα να καθαρίζεται εύκολα. Στην αρχή, όταν το μωρό είναι ακόμα μικρό, μπορεί να κάθεται στην αγκαλιά μας μπροστά στο τραπέζι.
Πλαστικό πανί/σεντόνι, το οποίο θα στρώνεται κάτω από το καρεκλάκι σε κάθε γεύμα. Μεγάλη λύση! Όχι μόνο γλιτώνουμε απίστευτο καθάρισμα, αλλά μπορούμε να δίνουμε ξανά στο μωρό τις τροφές που πέφτουν (ή που πετάει) κάτω.
Υγρά μαντηλάκια/μωρομάντηλα. Ο πιο καλός μας φίλος για να συγυρίσουμε όλο το χαμό!
Υπομονή, υπομονή, υπομονή. Το γεύμα του παιδιού μπορεί να διαρκέσει πολλή ώρα. Δεν υπάρχει λόγος βιασύνης. Καθίστε παρέα με το παιδί σας, φάτε από το δικό σας πιάτο, χαμογελάστε του, μιλήστε του, απολαύστε τις στιγμές αυτές που θα το βλέπετε να τρώει παρέα με όλη την οικογένεια (ή μόνο μαζί σας).
Να είστε έτοιμοι για πολλή ακαταστασία. Πολλή ακαταστασία. Και φυσικά μην σπεύδετε να καθαρίζεται το παιδί ή το καρεκλάκι μετά από κάθε προσπάθεια. Αφήστε το να λερωθεί, αφήστε το να λερώσει, να ευχαριστηθεί και μετά θα τα κάνετε όλα.
Μην περιμένετε να πεινάσει. Κάποια στιγμή μεταξύ γευμάτων με γάλα είναι ό,τι πρέπει για να ξεκινήσετε.
Διαβάστε καλά τις κατευθυντήριες γραμμές.
Δείτε στο youtube βιντεάκια με μωρά που τρώνε με τον τρόπο αυτό. Σύντομα και το δικό σας θα κάνει τα ίδια.
Έχετε έτοιμη τη φωτογραφική μηχανή ή την κάμερα. Αυτές οι πρώτες στιγμές με μπρόκολο και μαλακό καρότο στο χεράκι του είναι μοναδικές στη ζωή του παιδιού και οι φωτογραφίες και τα βίντεο θα είναι μοναδικές αναμνήσεις για αργότερα.
Τι φαγητά μπορώ να προσφέρω στο μωρό μου;
Σύμφωνα με τη λογική του BLW, μπορούμε να δώσουμε στο μωρό ό,τι τρώμε εμείς, αρκεί να μην έχει αλάτι, ζάχαρη ή μέλι. Εδώ έκανα κάποια πράγματα λίγο διαφορετικά. Καθότι Ελληνίδα μαμά που δεν κάνει βήμα χωρίς να συμβουλευτεί τον παιδίατρό της, αποφάσισα να ακολουθήσω τις συμβουλές του σχετικά με το ποιες τροφές εισάγουμε πότε. Εδώ μπορεί να υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των παιδιάτρων και θεωρώ ότι είναι καλύτερα να ακολουθήσετε τις υποδείξεις του παιδιάτρου σας.
Οι δύο πρώτοι μήνες είναι λοιπόν η πρώτη γνωριμία με τις τροφές. Κρατήσαμε το χρυσό κανόνα των 4 ημερών, για κάθε νέα τροφή που δίναμε (προς αποφυγή αλλεργιών και για να ξέρουμε τι την προκάλεσε). Μην περιμένετε το μωρό να φάει πραγματικά, ειδικά στην αρχή. Κάποιες μέρες θα παίζει απλά με το φαγητό και μπορεί και να το βάλει και στο στόμα του. Μπορεί να το καταπιεί ή και να το φτύσει. Κάποιες άλλες μέρες θα σας εντυπωσιάσει η ποσότητα που θα φάει.
Η αλήθεια είναι ότι δυσκολεύτηκα αρκετά να προσαρμοστώ σε αυτό το δεδομένο. Έβλεπα και άλλα παιδάκια που ταΐζονταν με αλεσμένα, πόσο πολύ έτρωγαν και σκεφτόμουν ότι το δικό μου δεν τρώει αρκετά. Είναι όμως σχεδόν μαγικό το πώς βελτιώνεται αυτό. Εκεί που το βλέπεις να παιδεύεται δέκα λεπτά με μία πέννα, ξαφνικά τον επόμενο μήνα στον ίδιο χρόνο έχει φάει (μασήσει και καταπιεί) πέντε ίδιες πέννες. Και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ίσως και οι ποσότητες που έτρωγαν τα άλλα παιδάκια να ήταν υπερβολικές.
Γενικά, να θυμάστε. Δεν είναι σημαντικό το πόσο και το αν θα φάει το παιδί από αυτά που του προσφέρετε. Ούτως ή άλλως η κύρια πηγή θερμίδων και θρεπτικών ουσιών για όλο τον πρώτο χρόνο του παιδιού παραμένει το γάλα (μητρικό ή φόρμουλα).
Μπορούμε λοιπόν να προσφέρουμε σαν πρώτες γεύσεις:
Φρούτα
Στην αρχή όλα τα φρούτα – εκτός από τη μπανάνα, το αβοκάντο, το πορτοκάλι, το μανταρίνι και το καρπούζι – τα έβαζα για λίγο στον ατμομάγειρα μέχρι να μαλακώσουν τόσο ώστε να λιώνουν στο στόμα. Ούτως ή άλλως τα μωρά πιπιλάνε το κάθε φαγητό στην αρχή και το γυρίζουν στο στόμα τους με τη γλώσσα, πολύ αργότερα, στον 7ο μήνα κόβουν κομμάτια και μασούν ουσιαστικά. Από τον 7ο μήνα και μετά δεν έβαζα κανένα στον ατμομάγειρα, εκτός από το μήλο. Φρόντιζα πάντα τα φρούτα που έδινα να είναι ώριμα.
Μπανάνα – μεγάλα κομμάτια, στην αρχή αφήνοντας και φλούδα για να μπορεί να τη χειριστεί. Ειδικά οι μισοφαγωμένες μπανάνες είναι ιδιαίτερα γλιστερές!
Αχλάδι – αν είναι πολύ γινωμένο και μαλακό μπορεί να προσφερθεί σε μεγάλα κομμάτια ή ολόκληρο έχοντας αφαιρέσει το εσωτερικό μέρος με τα κουκούτσια. Αλλιώς σε πέντε λεπτά στον ατμομάγειρα θα έχει την υφή που θέλουμε.
Μήλο – ποτέ ωμό, πάντα στο φούρνο ή τον ατμομάγειρα, μέχρι να έχει μαλακώσει αρκετά, αλλά να πιάνεται.
Ροδάκινα – αν είναι πολύ ώριμα και μαλακά, μπορούμε να τα προσφέρουμε ωμά, αλλιώς και αυτά για λίγο στον ατμομάγειρα.
Αβοκάντο – το προσφέρουμε ωμό, κομμένο σε μεγάλα κομμάτια.
Καρπούζι – ωμό, λιώνει στο στόμα, προσοχή να έχουμε αφαιρέσει τα κουκούτσια. Μπορούμε να αφήσουμε τη φλούδα για να μπορεί να το πιάσει πιο εύκολα το μωρό.
Πεπόνι – αν είναι πολύ ώριμο και μαλακό, μπορούμε να το προσφέρουμε ωμό, αλλιώς στον ατμομάγειρα για λίγο.
Πορτοκάλι – σε φετούλες με κομμένο το πάνω και το κάτω μέρος. Τα μωρά πιπιλάνε τη φετούλα και φυσικά πετάνε τη φλύδα.
Μανταρίνι – σε φετούλες και αυτό όπως και το πορτοκάλι.
Βανίλιες – και αυτές για λίγο στον ατμομάγειρα, αν είναι λίγο σκληρές.
Μάνγκο – αν είναι πολύ ώριμο, τότε μπορούμε να το προσφέρουμε ωμό, αλλιώς και αυτό το βάζουμε για λίγη ώρα στον ατμομάγειρα.
Λαχανικά
Όλα τα λαχανικά τα μαγειρεύουμε στον ατμό, τόσο ώστε να μπορεί το μωρό να τα πιάνει μόνο του. Στην αρχη, προτιμάμε τα λαχανικά που από φυσικό τους προσφέρουν ένα «χερούλι». Τα υπόλοιπα μπορούμε να τα κόψουμε σε μέγεθος χοντρής τηγανητής πατάτας, μπαστουνάκια δηλαδή. Δεν χρειάζεται να προσθέσουμε κάποιο μυρωδικό ή κάποιο μπαχαρικό. Είναι καλό οι πρώτες γεύσεις να είναι γνήσιες.
Μπρόκολο – το πρώτο λαχανικό που προσφέραμε και πολύ αγαπημένο. Ιδανικό σχήμα, για να το πιάνουν τα μικρά χεράκια. Κι αυτό στον ατμομάγειρα.
Κουνουπίδι – πολύ δημοφιλές, σχεδόν όσο και το μπρόκολο, το ετοιμάζουμε και αυτό στον ατμομάγειρα.
Αγγουράκι – στην αρχή προσφέρουμε το μαλακό μέρος του αγγουριού και αργότερα (στον 8ο μήνα) προσφέρουμε ολόκληρο το αγγούρι κομμένο στα τέσσερα.
Πατάτες – είτε στον ατμομάγειρα είτε στο φούρνο σε κομμάτια ή σε μπαστουνάκια.
Γλυκοπατάτες – το ίδιο με τις πατάτες. Είναι λίγο πιο σκληρές και μπορεί να μην καταφέρετε να τις κόψετε σε μπαστουνάκια. Κομμάτια σε διάφορα σχήματα κάνουν για το σκοπό μας.
Κολοκύθα – άλλο ένα λαχανικό δύσκολο στο να κόψετε και να του δώσετε το σχήμα που θέλετε, οπότε κι εδώ οποιοδήποτε σχήμα μας βολεύει. Και αυτό μπορεί να γίνει στον ατμομάγειρα ή στο φούρνο.
Κολοκυθάκια – Επίσης στον ατμομάγειρα ή στο φούρνο. Προσοχή πόση ώρα θα τα αφήσετε ώστε να μπορεί το μωρό να τα πιάνει.
Καρότα – στον ατμομάγειρα μέχρι να είναι αρκετά μαλακά ώστε να λιώνουν στο στόμα.
Μελιντζάνες – είναι καλό να τις ξεπικρίσετε σε νερό πριν τις χρησιμοποιήσετε. Βάλτε τες καλύτερα στο φούρνο. Η γεύση τους αναδεικνύεται πολύ καλύτερα από ό,τι στον ατμομάγειρα. Μπορείτε να τις κόψετε σε μπαστουνάκια ή σε μεγάλες ροδέλες.
Σπαράγγια – ιδανικό σχήμα για τα μικρά χεράκια και γίνονται πολύ μαλακά στον ατμομάγειρα. Προσοχή στις ίνες.
Παντζάρια – στον ατμομάγειρα για περισσότερη ώρα από την προτεινόμενη. Πριν τα προσφέρετε στο μωρό, ελέγξτε την υφή τους, να είναι τέτοια που σχεδόν να λιώνει στο στόμα.
Αυτές ήταν οι πρώτες γεύσεις που δώσαμε στη μικρούλα μας. Δε μαγειρεύαμε ιδιαιτέρως για εκείνη, αλλά τρώγαμε κι εμείς από το φαγητό της σαν συνοδευτικό στο κρέας ή το ψάρι μας. Πολύ λίγες ήταν οι μέρες που έπρεπε να μαγειρέψουμε ειδικά για εκείνη, το οποίο φυσικά ήταν μεγάλη ευκολία.
Ξεκινήσαμε με φρούτα την ώρα του δεκατιανού και στα μισά του 6ου μήνα ξεκινήσαμε και τα λαχανικά την ώρα του μεσημεριανού. Αν το παιδί δεν δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ή αν σας είναι δύσκολο μπορείτε να ξεκινήσετε με ένα γεύμα την ημέρα και να το κρατήσετε για πολύ καιρό και αργότερα να βάλετε μεσημεριανό και απογευματινό.
Το παιδί σας και οι ανάγκες του θα σας καθοδηγήσουν, δε χρειάζεται να σχεδιάζετε ή να αγχωθείτε. Ακολουθήστε το παιδί σας, δώστε του την πρωτοβουλία και η εμπειρία θα είναι αξέχαστη.
Τι γίνεται με τα υγρά;
Το μόνο υγρό που χρειάζεται το μωρό σας στη φάση αυτή εκτός από το γάλα του είναι το νερό, ειδικά τα βρέφη που πίνουν φόρμουλα. Ξεκινώντας με τις στερεές τροφές μπορείτε σιγά σιγά να μάθετε το μωρό σας να πίνει από ανοιχτό ποτήρι ή από το ειδικό βρεφικό κύπελλο (που έχει δύο χερούλια και στόμιο).
Εμείς τα δοκιμάσαμε και τα δύο και η μικρούλα μας έμαθε και τα δύο. Στην αρχή, με το βρεφικό κύπελλο απλώς έπαιζε κουνώντας το πάνω κάτω. Σιγά σιγά με τη δική μας βοήθεια έμαθε να το κρατάει, ώσπου στο τέλος του 7ου μήνα πια το κρατούσε και έπινε μόνη της γέρνοντάς το όσο χρειαζόταν κάθε φορά, χωρίς να χάνεται ούτε σταγόνα νερού και χωρίς να πνίγεται. Από ανοιχτό ποτήρι επίσης έμαθε να πίνει ουσιαστικά, χωρίς να πνίγεται και χωρίς να στάζει νερό από το πηγούνι στο τέλος του 7ου μήνα, το κρατούσαμε όμως εμείς.
Κάθε μωρό είναι διαφορετικό και έχει διαφορετικές ανάγκες.
Συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας πριν εφαρμόσετε οποιοδήποτε τρόπο εισαγωγής στερεών τροφών στο μωρό σας. Ακολουθείστε τις συμβουλές του για το πότε θα εισάγετε κάθε νέα τροφή.
Ακολουθείτε πάντα τον κανόνα των τεσσάρων ημερών προκειμένου να ελέγχετε το μωρό σας για τυχόν αλλεργίες.
Χρησιμοποιείτε πάντα καθαρά σκεύη και μαχαιροπήρουνα όταν ετοιμάζετε το φαγητό. Πλένετε πάντα τα χέρια, τα δικά σας και του μωρού, πριν να διαχειριστείτε τις τροφές.
Αν το μωρό σας έχει γεννηθεί πρόωρα, αν υπάρχει διαπιστωμένη αλλεργία ή οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών, συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.